Cholesterol là một thành phần cần thiết cho cơ thể, nhưng khi nó vượt quá mức, sẽ tạo ra những vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khám phá về “Cholesterol là gì?” và 7 nguyên nhân gây cholesterol cao. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về cách ăn uống, thói quen, và lối sống có thể ảnh hưởng đến mức cholesterol trong cơ thể, đồng thời khám phá vai trò của HDL và LDL – Cholesterol.
Cholesterol là gì?
Cholesterol tồn tại trong tất cả các tế bào của cơ thể và có thể được tổng hợp từ gan. Ngoài ra, chất này cũng xuất hiện trong các thực phẩm động vật như lòng đỏ trứng, thịt và pho mát.
Cholesterol đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng tế bào và sản xuất các vitamin cũng như hormone quan trọng.
Tuy nhiên, nếu lượng cholesterol vượt quá mức cần thiết, nó có thể kết hợp với các hợp chất khác trong máu để tạo thành mảng bám. Những mảng bám này có thể dẫn đến các vấn đề như xơ vữa động mạch khi chúng kết dính vào thành của động mạch. Điều này có thể dẫn đến sự hẹp lại gradual của động mạch hoặc thậm chí là tắc nghẽn.
Nguyên nhân gây cholesterol trong máu cao
Ăn uống không lành mạnh
Thói quen ăn uống không đúng giờ, thường xuyên ăn vào buổi tối hoặc theo chế độ ăn giàu dầu mỡ, đặc biệt là mỡ động vật và thiếu chất xơ,…
Hút thuốc
Hút thuốc có thể giảm lượng cholesterol HDL – loại cholesterol có lợi, và tăng lượng cholesterol LDL – loại cholesterol có hại, đồng thời ảnh hưởng đến khả năng cơ thể loại bỏ cholesterol. Ngoài ra, thói quen hút thuốc cũng có thể làm tăng triglyceride (mỡ máu), đóng góp vào sự phát triển của vữa xơ trong động mạch.
Thường xuyên sử dụng rượu, bia
Sử dụng rượu bia đều đặn có thể tác động đến hoạt động gan, ảnh hưởng đến quá trình loại bỏ cholesterol khỏi cơ thể và dẫn đến sự tích tụ cholesterol trong huyết thanh.
Ít vận động
Người ít hoạt động thể chất trong thời gian dài có thể gặp vấn đề về trao đổi chất và quá trình tiêu hóa chất béo.
Tuổi tác
Cholesterol máu thường có xu hướng tăng cao khi tuổi tác gia tăng, dẫn đến nguy cơ tăng mỡ máu ở người cao tuổi thường cao hơn so với người trẻ.
Di truyền
Đối với những người có lịch sử gia đình liên quan đến cao cholesterol máu, thường xuất hiện nguy cơ phát triển bệnh mỡ máu cao cao hơn so với nhóm người không có tiền sử này.
Cân nặng
Những người có cân nặng thừa, đặc biệt là những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên, đều đối mặt với nguy cơ cao về việc phát triển tình trạng thừa cholesterol
Phân loại cholesterol
HDL – Cholesterol (loại tốt)
Cholesterol HDL chiếm khoảng 25-30% tổng lượng cholesterol trong huyết thanh. Nhiệm vụ chính của HDL – Cholesterol là chuyển động cholesterol từ hệ thống máu về gan, đồng thời loại bỏ cholesterol khỏi các tế bào xơ vữa trong mạch máu, giảm nguy cơ phát sinh vấn đề tim mạch nguy hiểm. Do đó, HDL – Cholesterol thường được biết đến với tên gọi “cholesterol tốt”.
Việc giảm lượng HDL – Cholesterol có thể liên quan đến các thói quen như hút thuốc lá, thiếu vận động, thừa cân, hay béo phì…
LDL – Cholesterol (loại xấu)
LDL – cholesterol chịu trách nhiệm vận chuyển hầu hết cholesterol trong cơ thể. Nếu mức độ cholesterol này tăng cao trong huyết thanh, có nguy cơ hình thành cặn mỡ trong các mạch máu, đặc biệt là ở các vùng như tim và phổi, gây ra hiện tượng xơ vữa động mạch. Do đó, LDL – cholesterol thường được xem là “độc hại”. Các cặn mỡ này có thể dẫn đến tình trạng hẹp mạch máu hoặc tắc nghẽn, thậm chí gây ra rủi ro vỡ mạch máu đột ngột, đồng thời gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ não.
Mức tăng của LDL – cholesterol có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm yếu tố di truyền, chế độ ăn, các thói quen có hại như hút thuốc, thiếu tập luyện đều đặn, hoặc sự xuất hiện của các bệnh như cao huyết áp và tiểu đường.
Cholesterol thấp thì sao?
Thực tế, việc duy trì chỉ số cholesterol toàn phần hoặc LDL ở mức rất thấp và kéo dài có thể có ảnh hưởng không tích cực đối với sức khỏe, bao gồm:
- Gây rối loạn hoạt động của nhiều loại tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh và sinh dục.
- Giảm chức năng sản xuất một số hormone quan trọng trong cơ thể.
- Tăng nguy cơ đột quỵ xuất huyết.
- Tăng khả năng phát triển các tình trạng lo lắng và trầm cảm.
- Suy giảm trí nhớ và có thể dẫn đến mất trí nhớ.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng và ung thư.
- Phụ nữ mang thai có thể đối mặt với rủi ro sinh non hoặc sinh con nhẹ cân nếu cholesterol ở mức quá thấp trong thai kỳ.
Do đó, cần chú ý và sớm khắc phục tình trạng cholesterol thấp để đảm bảo sức khỏe toàn diện.
Kết luận
Việc hiểu rõ về cholesterol và cách quản lý nó là quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch và toàn diện. Đừng để những nguyên nhân gây cholesterol cao ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Hãy áp dụng những biện pháp đơn giản từ ăn uống đến thói quen hàng ngày để duy trì mức cholesterol khỏe mạnh. Đọc thêm để có kiến thức sâu rộng và đối mặt với tình trạng sức khỏe toàn diện hơn.
